De rijkdom van verschillende intelligenties
Deze blogpost beschrijft de 9 types van intelligentie zoals geïdentificeerd door Howard Gardner van Harvard. In deze blogpost gaan we er nog wat dieper op in.
Laserlicht en zoeklamp
Niet alleen de soorten categorien verschillen per persoon, maar ook de verscheidenheid en diepte per categorie intelligentie.
Specialisten kun je zien als laserlichten, generalisten als zoeklampen.
Laserprofielen hebben een scherpe piek in hun profielen qua intelligentie op 1 op 2 categorieën. Dit wordt voornamelijk aangetroffen bij kunstenaars, wetenschappers, geleerden en uitvinders.
Onvrijwillige laserminds ken je als kunstenaars en mensen met syndroom van asperger.
Zoeklicht profielen zijn mensen met drie of meer domeinen die gelijkwaardig zijn aan elkaar. Denk aan mensen in de politiek of het zakenleven. Ze bekijken iets van meerdere kanten en proberen een groter geheel te vormen. Er wordt niet van ze verwacht dat ze de wereldexpert zijn op een bepaald gebied want indien nodig huren deze mensen iemand in met een laserprofiel.
Onvrijwillige zoeklichtbreinen kunnen zich op slecht concentreren op de lange termijn zoals bijvoorbeeld bij ADD.
Elke complexe samenleving heeft beide soorten vaardigheden nodig. Zoeklicht voor de korte termijn, laser focus voor de lange termijn.
Verschil in waardering tussen mannen en vrouwen
Carol Gilligan’s (1982) baanbrekende werk over morele oordelen suggereert dat vrouwen meer waarde hechten aan het interpersoonlijke domein, terwijl mannen eerder een beroep doen op logisch-wiskundig denken en dat ook meer waarderen in anderen.
Begaafden en genien
Gardner geeft duidelijke uitleggen bij deze termen:
Begaafdheid is een teken van vroegrijp biopsychologisch potentieel in bepaalde domeinen die in een cultuur bestaan. Een individu dat snel vooruitgaat, die "een belofte" is in een beschikbaar taakgebied of domein, verdient de bijnaam begaafd.
"Wonderkind" is een extreme vorm van begaafdheid op jonge leeftijd.
De termen expertise en expert worden pas op de juiste manier gebruikt nadat een individu ongeveer tien jaar binnen een domein heeft gewerkt. Er is echter geen sprake van originaliteit, toewijding of passie in zo'n prestatie; expertise kan beter worden opgevat als een soort technische uitmuntendheid.
Creativiteit is een karakterisering die is voorbehouden aan degenen wiens producten in eerste instantie als nieuw worden gezien binnen een domein, maar uiteindelijk als acceptabel worden erkend binnen een geschikte gemeenschap.
Genie, die personen die niet alleen expert en creatief zijn, maar wiens werken ook een universele of quasi-universele betekenis aannemen.
Intelligentie en creativiteit
Hoe verhoudt intelligentie zich tot creativiteit volgens Howard Gardner van Harvard?
Ten eerste kan men niet creatief zijn tenzij men een domein beheerst - dat proces kan wel tien jaar duren.
Ten tweede heeft creativiteit waarschijnlijk meer te maken met persoonlijkheid dan met louter intellectuele kracht. Mensen die graag risico's nemen, die niet bang zijn om te falen, die aangetrokken worden door het onbekende of die zich ongemakkelijk voelen bij de status quo, zullen waarschijnlijk creatieve ontdekkingen doen.
Tot slot, zoals benadrukt door Mihaly Csikszentmihalyi (1996), moet creativiteit niet simpelweg worden gezien als een kenmerk van een individu. Creativiteit ontstaat eerder uit de interactie van drie entiteiten:
1) het individu met zijn gegeven talenten, persoonlijkheid en motivatie;
2) het domein - de discipline of het ambacht waarin het individu werkt; en
3) het werkveld - de verzameling individuen en sociale instellingen die oordelen vellen over kwaliteit en originaliteit.
Hoe komt dit terug in de trainingen en cursussen?
In alle trainingen en cursussen is kijken naar je kwaliteiten en talenten een onderdeel van het programma. Omdat dat stappen zijn naar grote intrinsieke motivatie en dus naar vaak in de flow staat verkeren tijdens je werk.
